Ze was alweer jaren van mijn muzikale radar verdwenen, maar dankzij Facebook kwam ik opnieuw op het spoor van Diamanda Galas. Alweer achttien jaar geleden hoorde ik voor het eerst van deze Griekse avantgarde-artiest.
Diamanda heeft een bereik van vier octaven en zingt in het Engels, Frans, Italiaans of Spaans. Daarnaast is ze een virtuoos pianist. Tot zover zou je nog kunnen denken: goh, leuk, ik zal haar eens opzoeken op YouTube. Maar dan kom je dit tegen:
Diamanda Galas breekt door in Frankrijk, met een politiek geëngageerde opera. Het is dan 1979. In de jaren daarna ontwikkelt ze zich als solo-artiest en maakt ze zich de Schrei eigen - een aan het Duitse expressionisme ontleende vorm van zingen. Of krijsen, liever. Daarbij gaat ze te werk met vier microfoons tegelijk, met effecten als echo en vertraging tot gevolg.
Haar debuutalbum is een bewerking van een gedicht van Charles Baudelaire, een performance die rauw en hysterisch is. Daarna volgt een trilogie waarin ze zich verzet tegen de wijze waarop de politiek omgaat met de aids-epidemie die midden jaren tachtig om zich heengrijpt. Titels als The Masque of the Red Death, The Divine Punishment en You Must be Certain of the Devil zeggen genoeg.
De talenten van Diamanda Galas komen bijeen tijdens haar live-optredens. Met haar haakneus, haar hoekige gezicht en ravenzwarte haar ziet ze eruit als een heks die voorgaat in een hoogmis. Met bizarre gewaden en liters nepbloed zet ze een tamelijk schokkend sfeertje neer. De muziek: minimalistische zweepslagen, afgewisseld met elektronisch gezoem. Haar stem bezwerend: de ene keer grijpt ze je bij de strot met beklemmend gefluister, dan weer door zo hard te krijsen dat het door merg en been gaat. Daar bovenop laat Diamanda horen dat ze ook nog in tongen kan spreken, zoals ze dat in de bijbel noemen. Het is een vormloos, hysterisch gekakel dat nog het meest lijkt op dat van een kalkoen die weet dat hij de kerst niet haalt. Zoiets bevreemdends, zelfs verontrustends zul je zelden hebben gehoord.
Het hoogtepunt uit de carrière van Galas vormt het album Plague Mass. Dit is een registratie van zo'n verontrustend optreden.
Vanaf de jaren negentig is de zangeres zich gaan toeleggen op toegankelijker werk. Zonder daarvoor overigens haar bizarre stemgebruik opzij te zetten. Luister bijvoorbeeld naar haar uitvoeringen van I Put a Spell on You (dat al langer op haar repertoire stond) en de Supremes-cover My World is Empty Without You.
De laatste jaren legt Galas zich meer toe op blues, spirituals en andere roots-muziek, waaronder zelfs country. Het puur demonische is uit haar stem verdwenen, maar nog altijd is Diamanda Galas een klasse apart.
En voor wie het bovenstaande allemaal niet trekt: hieronder de absolute tegenpool. Van die andere zangeres die zich zo inzet voor de gays...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten