De Zangeres Zonder Naam. We kennen haar vooral als een zieke, oude vrouw met gekke wenkbrauwtjes in een malle pastelkleurige pofjurk, die voornamelijk zat te jammeren over haar dode man Sjoo. Maar lang daarvoor was het een tamelijk slimme, zelfs gewiekste zangeres. Ik moest aan Mary Servaes denken toen bekend werd dat Willeke van Ammelrooy haar gaat spelen in een film, gemaakt door Steven de Jong.
De ZZN scoorde hits met tranentrekkers als Keetje Tippel en Ach Vaderlief, toe drink niet meer, of op net ontdekte vakantiebestemmingen georiënteerde liedjes als Mandolinen in Nicosia. Maar tegelijkertijd zong ze ook teksten van Lucebert en draaide ze haar tong niet om voor een parabel van Goethe. Een van haar mooiste liedjes is Het Moederhart, met een tekst die zowel door merg en been gaat als op de lachspieren werkt.
Er was eens een jongen, zo goedig en trouw
Die veel van een meisje hield dat 'm niet wou
Ze zei: ga naar huis toe en breng me terstond
't Hart van je moeder en geef 't m'n hond
Hij ging naar z'n moeder en heeft haar vermoord
Toen nam hij haar hart en hij vlucht' 'r mee voort
Hij struikelt en plofte voorover in 't zand
En 't hart van z'n moeder, dat viel uit z'n hand
Terwijl daar dat hartje zo neven 'm lei
Toen hoorde hij dat 't 'm zachtjes iets zei
Al snikkend en jam'rend vroeg 't 'm wat
Heb jij je soms zeer gedaan, enige schat...
Dat is toch prachtig? Nog een voorbeeld is 'En ze lachte', een onvervalste murder ballad, eentje waar Nick Cave zelf een moord voor zou doen (als je geen zin hebt het hele verhaal te lezen: hij gaat dus dood. Hoe, dat staat in de spectaculaire ontknoping van het laatste couplet dat je NIET mag overslaan).
Hij was een schooier en zij was een slet
Maar zij was de sterkste van beiden
Ze spoorde en hitste tot misdaad hem aan
Zij, de knapste en mooiste der meiden
Ze dreef hem tot diefstal, ze dreef hem tot moord
Hij moest er op uit, alle nachten
En kwam hij dan bij haar, beladen met buit
Dan nam ze het aan, en ze lachte
Het mooiste en duurste was haar nog te min
Begon haar dan ook te vervelen
Ze vroeg nooit hoe hij aan die sieraden kwam
Wat kon haar zijn liefde ook schelen
Zijn zoenen en smeken, ze lieten haar koud
En als hij naar liefde soms smachtte
Haar smeekte, zeg toch dat je veel van mij houdt
Dan keek ze hem aan, en ze lachte
Ze dreef hem tot wanhoop en tot razernij
Hij moordde toen zonder genade
Ze wist waar hij was en toen men hem zocht
Toen heeft ze zijn schuilplaats verraden
Men wachtte hem op en hij liep in de val
Toen zij naar het gerechtshof hem brachten
Stond zij aan de deur, sjiek gekleed en gekapt
Hij ging haar voorbij, en ze lachte
Hij zat in de cel, dagen, weken lang
Totdat de dood hem zou bevrijden
Hij schreef haar een brief: ik wil nog eenmaal je zien
Hoe kun je me zo laten lijden
Al was je een duivel, toch hield ik van jou
Als je wist hoe ik nu naar je smachtte
Het was zijn laatste brief, ze las hem kalm door
Toen scheurde ze hem stuk, en ze lachte
Des 's morgens om vijf uur toen werd hij gehaald
Naar het schavot wat daar stond opgeslagen
Een rilling ging door de mensenrij heen
Toen men hem de trap op zag dragen
En bij de guillotine, vlakbij stond een vrouw
Die kalm zag hoe men hem slachtte
Een snerpende gil en toen viel het mes
Ze keek naar het lijk, en ze lachte
Beide nummers staan op een dubbelalbum met veertig liedjes waarin telkens minimaal één iemand doodgaat. Morgen ga ik het weer hebben over Animal Collective, La Roux of ander hippig spul, maar laat me éven zwelgen in dit ZZN-sentiment. Hier de site met meer dan honderd liedteksten en historisch beeldmateriaal.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten