Oooooopraaaaaahhhh!

Ze is ermee gestopt. Oprah. Na een jaar of 25 en een stuk of 5000 shows heeft de talkshowdiva besloten de knuppel in het spreekwoordelijke hoenderhok te gooien. Ze gaat acteren op Broadway en een tv-zender runnen, of zoiets. Jammer, want hoe klef het er soms ook aan toeging: ik bleef regelmatig hangen als ik langs Oprah zapte.

Midden jaren tachtig vond Oprah een sjabloon uit waar diverse talkshowhosts op voortborduurden: de freakshow. Met name Ricki Lake en Jerry Springer gingen ermee aan de haal. Waar Oprah ontwrichte gezinnen in haar studio los liet gaan over hun scheiding of allerlei tuig liet vertellen over misdaden, kwamen ze bij Ricki en Jerry puur om te rellen en te vechten. Waarvan het grootste deel natuurlijk in scène was gezet. Het duurde dan ook niet lang voordat Oprah het roer omgooide: van een vechtshow veranderde haar programma in feelgood-tv.

Vaak voelde dat net iets té goed. De psychobabble van Dr. Phil en andere deskundologen, het gejank van de studiogasten, wereldverbeterende goeroes en Oprah's verhalen over haar eigen droevige verleden, het gedweep met beroemdheden (Bette Midler! You're my favorite singer! Een week later zou ze hetzelfde zeggen tegen Cher)... Soms was het gewoon too much. Maar vaak ook leverde het erg leuke tv op. De afleveringen waarin ze 'on the road' ging met Mybestfriendgayle. De immer knappe interieurdeskundige Nate Berkus, die zijn vriend verloor tijdens de tsunami. Madonna, die haar kinderaankopen in Malawi kwam verdedigen via een videowall. De interviews met Prince en Michael Jackson, die om vage redenen niet zijn terug te vinden op de dvd-collectie.

Het jaarlijkse hoogtepunt van Oprah (of het dieptepunt, zo je wilt) vormde de graaishow 'Oprah's favorite things'. Het eerste jaar kreeg het voltallige publiek een snelkookpan en gratis toegang tot een Disneypark, maar al snel groeide dit evenement uit tot iets monsterlijks met idioot dure cadeaus. Het publiek werd compleet lethargisch als ze doorkregen dat ze bij een 'favorite things'-aflevering waren terechtgekomen. Niet gek ook, als je met een nieuwe auto, een compleet nieuw interieur en gratis toiletpapier voor de rest van je leven naar huis ging.

Oprah is een goed mens. Maar ook een mens dat goed voor zichzelf zorgt. Zo las ik een keer een editorial van haar, in de Zuid-Afrikaanse editie van O. Het blad, dat vooral gelezen wordt door arme negers in townships, is een inspiratiebron voor velen. Maar zitten die mensen erop te wachten dat Oprah haar honden in haar testament heeft opgenomen? De editorial ging als volgt. Oprah was met haar vliegtuig op weg naar haar vakantiehuis op Hawaii, toen de piloot erachter kwam dat er een scheurtje in het glas van een van de ramen zat. Oprah stond doodsangsten uit. Want wat moest er met haar hondjes gebeuren, mocht zij komen te overlijden? Oprah bedacht zich geen moment, liet de piloot resoluut het vliegtuig aan de grond zetten en bijna ter plekke regelde ze dat haar honden recht hadden op een groot deel van haar vermogen. Zo, dat was ook weer rechtgezet. Maar wie verder iets opschoot met dat verhaal?

Het is een leuke terzijde in het verhaal Oprah, die meer dan 25 jaar een aardige rol heeft gespeeld in mijn tv-herinneringen. Maar wat me het meest is bijgebleven is het hysterische Amerikaanse publiek, dat als voorbeeld heeft gediend van hoe we ons in Nederland op tv zijn gaan gedragen. Namelijk luid, luider, luidst. Net als Oprah zelf, trouwens. Bekijk de volgende compilatie maar eens...