25 jaar Live To Tell, 25 jaar Madonna-fan

Het is precies 25 jaar geleden dat ik van mijn spaargeld mijn eerste radio-cassetterecorder kocht. Het was een mono-gevalletje van niks met maar één speaker, maar ik was als een kind zo blij met My First Samsung. Er ging een wereld voor me open toen ik de radiozenders ontdekte. Het duurde niet lang voor ik de Top 40 uit mijn hoofd kende en al snel stelde ik mijn eigen hitlijsten samen.

Precies 25 jaar geleden is het ook, dat Live To Tell van Madonna opdook in de hitlijsten. Het is nog altijd een van mijn favoriete Madonna-tracks, deze typische jarentachtigballad van epische proporties. Ik was voornamelijk onder de indruk van het feit dat Madonna in de bijbehorende video de verpersoonlijking was van ultieme glamour. Wat vond ik haar er fantastisch uitzien. Het door de zon aangeraakte haar perfect in de krul, een klassiek gezicht met Zuid-Europeaanse trekken en haar simpele doch geraffineerde bloemetjesjurk. Zelfs op mijn elfde zag ik al dat Madonna een voorbeeld was van pure stijl en klasse. Alles klopte gewoon.

Twee maanden later kwam Madonna met een nieuw lied voorbij op mijn transistor. Papa Don't Preach had een intro van klassiek vioolspel, waarna zich een persoonlijk drama ontvouwde over het al dan niet aborteren van haar ongeboren kind. Dat laatste las ik in de Hitkrant, want mijn Engels was destijds van zulke belabberde kwaliteit dat ik heel lang een beetje 'Budaweeho my my!' deed, waar Madonna 'But I made up my mind' zong. Maar ik was hooked. In de video had ze namelijk én een strakke zwarte bustier met Alexis-haar, én een eenvoudige wortelspijkerbroek waarbij ze het haar in een sluike coupe droeg. Een vrouw met vele gezichten...



Toen kwam True Blue. De video was een fifties-pastiche waarin Madonna te zien was met haar beste vriendinnen (dat dacht ik destijds). Haar haar in een suikerspin, felblauwe make-up, Madonna liggend op een diner-counter of zittend achter het stuur van een Amerikaanse slee: ze nam me mee naar een wereld vol vergane James Dean & Marilyn Monroe-glorie. Pure romantiek vond ik het.



Intussen had ik ook het concept 'album' ontdekt. Dat een artiest eerst een single uitbrengt, vervolgens een plaat met tien of elf liedjes en daar in ongeveer een jaar tijd nog drie of vier singles vanaf plukt. Van een klasgenootje had ik een cassettebandje van het True Blue-album gekopieerd. Het grote raden van de vierde single was begonnen. En ik had het goed! Wat ik dan weer niet had voorspeld was het kinky gehalte van Open Your Heart. Nog altijd was Madonna classy, deze keer zelfs met een prachtige zwarte pruik. Maar dat ze een soort van hoer speelde in een peepshow? Dat vond ik raar en spannend tegelijk.



Aan het einde van het jaar kwam uiteraard ook het jaaroverzicht op de radio. Ze stonden er allemaal in, de vier Madonna-hits die ik inmiddels fonetisch meezong. Maar hè? Wat was dat nou? Helemaal in het begin van 1986 bleek de platenmaatschappij Borderline opnieuw te hebben uitgebracht, om het succes van Madonna's First Album nog wat uit te melken. En ook dat nummer had een plek in de eindejaarslijst. Toen die lijst vervolgens ook nog eens op tv werd uitgezonden, en Borderline één van de uitgezonden hits bleek, viel mijn mond zeker een minuut of anderhalf open van pure verbazing.

WAS DEZE PUNKSLOERIE DIE KLASSIEKE SCHOONHEID SLASH MIJN ONTDEKKING, MADONNA?

Ik was verbaasd, confuus en opgewonden tegelijk. Want hoe bestond het dat die mooie mevrouw in die bloemetjesjurk, die wortelspijkerbroek, met die suikerspin en die zwarte pruik nog geen jaar daarvoor zo'n ordinair meisje was? Dat al kauwgomkauwend jongens van zich afduwde, met drie kleuren uitgroei, in versleten spijkergoed en met gescheurde panty's, volledig behangen met kruizen, kettingen en rinkelende armbanden?



Vanaf dat moment was ik fan. Geobsedeerd begon ik alles over Madonna te verzamelen en gaandeweg kwam ik erachter dat ze dus al tig hits had gescoord, met Like a Virgin als ondeugend hoogtepunt. Al gauw had ik mijn tienerkamer volhangen met Madonna-posters. De linkermuur reserveerde ik voor de Madonna zoals ik haar had leren kennen, op de rechtermuur kwam slet-Madonna te hangen. Mijn zusjes maakte ik wijs dat het om twee volstrekt verschillende persoonlijkheden ging, wat ik destijds ontzettend grappig vond. Kinderhumor.

De liefde voor Madonna groeide en groeide. Mijn eerste officieel in een winkel gekochte cassettebandje was het remixproject You Can Dance. Op school wisselde ik wederwaardigheden uit met de meiden uit mijn klas over Madonna's huwelijk met Sjon Penn. Over haar Who's That Girl-tour die ook Nederland aandeed, maar waar niemand naar toe mocht. Wat later niet erg was, 'want ze zong toch hartstikke vals.' En ze deed niet eens I Know It, wat toen om de een of andere vage reden mijn favoriete Madonna-track was.

Ergens in het archief ligt nog een verzameling Madonna-posters en -plaatjes. Leuke anekdote hierbij is dat de Wehkamp-catalogus in 1987 volstond met foto's van interieurs met bureaus, met daarop een multomap met Madonna-cover. En hoe minuscuul ook: ik heb ál die plaatjes uit de Wehkampgids, die dus allemaal hetzelfde waren, uitgeknipt en veiliggesteld voor mijn verzameling. Datzelfde gold ook voor de True Blue-dekbedhoes die in dezelfde catalogus menig tienerbed sierde. Ik zei het al: volkomen geobsedeerd.

Inmiddels heb ik Madonna vier keer live gezien. In 2001 trokken we met een groep van zes man naar Parijs, want het zou zomaar eens de allerlaatste tour kunnen zijn geweest, dachten we toen. Drie jaar later ging ik speciaal voor Madge naar New York, maar de laatste twee shows heb ik gewoon in Amsterdam bekeken.

Tot ongeveer een jaar of vijf geleden is Madonna me keer op keer blijven verbazen. Daarna gaf ze me het gevoel de feeling met de tijdgeest een beetje kwijt te zijn. Haar laatste creatieve piek behaalde ze wat mij betreft met Hung Up, dat in al zijn geniale eenvoud nog één keer liet zien waarom ik ook alweer fan was. Het was diezelfde geraffineerde klasse waarbij alles weer eens klopte.

Ook eerder viel het me op dat Madonna haar focus kwijt was. Het vorige hoogtepunt lag bij Music, waar ze zich ontpopte als cyberdiva met Amerikaanse roots. Met Don't Tell Me als ultiem hoogtepunt. Daarna ging het mis: American Life was een potsierlijk album met kinderachtige raps. Nothing Fails, een prachtige ballad, maar compleet kapotgeproduceerd. De ene dag hing ze het morele geweten van Amerika uit in haar militante legeroutfit, de dag erna las ze vanachter haar leesbril voor uit haar zelfgeschreven kinderboek, in een malle jurk. Om van dat vreselijke Britney-duet en later die tongzoen maar te zwijgen...

Met Hung Up kwam die focus dus heel even weer bovendrijven. Ben heel benieuwd of haar dat nog een keer gaat lukken. Voor zolang het duurt:

I have a tale to tell
Sometimes it gets so hard to hide it well
I was not ready for the fall
Too blind to see the writing on the wall

A man can tell a thousand lies
I've learned my lesson well
Hope I live to tell
The secret I have learned, 'till then
It will burn inside of me

I know where beauty lives
I've seen it once, I know the warm she gives
The light that you could never see
It shines inside, you can't take that from me

The truth is never far behind
You kept it hidden well
If I live to tell
The secret I knew then
Will I ever have the chance again

If I ran away, I'd never have the strength
To go very far
How could they hear the beating of my heart
Will it grow cold
The secret that I hide, will I grow old
How would they hear
When would they learn
How would they know